Początek rewolty luterańskich mieszczan w Gdańsku
22 stycznia 1525 roku w Gdańsku doszło do gwałtownych wystąpień mieszczan wyznania luterańskiego (głównie pospólstwa) przeciwko władzom miasta, patrycjuszom i instytucjom kościoła katolickiego: likwidowano klasztory i profanowano święte obrazy. Wikipedia Tumult gdański 1525-1526 Wikipedia Danziger Aufruhr 1525 Luteranie obalili dotychczasową radę miejską, zapewniając jednocześnie Zygmunta I Starego, że mimo zmiany religii i władz miasto zachowa posłuszeństwo wobec króla i państwa polskiego. Ich wystąpienie zostało jednak odebrane w Krakowie jako wrogie, szczególnie w sytuacji nie zakończonych jeszcze układów z Albrechtem Hohenzollenrem. Posłów gdańskich uwięziono. Grzybowski Stanisław, "Dzieje Polski i Litwy (1506-1648)", Wielka Historia Polski t.4, Kraków 2000, str. 61-63 W kwietniu 1526 r. Zygmunt przybył do Gdańska zbrojnie, mieszczanie nie stawiali oporu. Król przywrócił władzę patrycjatowi, skazał przywódców buntu na śmierć, kościoły zwrócono katolikom a protestanccy kaznodzieje musieli opuścić Gdańsk. Wprowadził jednocześnie zmiany do ustroju miasta Gedanopedia (www.gedanopedia.pl) Trzeci Ordynek , powołując reprezentację pospólstwa zwaną 'Trzecim Ordynkiem' (trzecim, po właściwej radzie miejskiej i ławie miejskiej).