Szlachta wszystkich odmian chrześcijaństwa zyskała prawo piastowania urzędów na Litwie
1 czerwca 1568 roku Zygmunt II August wydał przywilej dla szlachty litewskiej, który przyznawał wszystkim (szlacheckim) przedstawicielom wyznań chrześcijańskich prawo do piastowania urzędów w Wielkim Księstwie. Wasilewski Tadeusz, "Tolerancja religijna w Wielkim Księstwie Litewskim w XVI—XVII w.", Odrodzenie i reformacja w Polsce, XIX, 1974, str. 117 Pięć lat wcześniej na sejmie wileńskim 1563 roku król wydał przywilej stwierdzający, iż na urzędy "nie tylko podlegli kościołowi rzymskiemu mają być wybierani i wynoszeni, ale jednakowo i zarówno wszyscy ludzie stanu rycerskiego z narodu szlacheckiego wiary chrześcijańskiej, zarówno Litwa, jak i Ruś" co oznaczało zrównanie praw szlachty prawosławnej z katolicką. Przedstawiciele szlachty protestanckiej uważali co prawda, że przywilej wileński obejmuje także ich, nowy przywilej jednoznacznie wskazywał na całą szlachtę wyznania chrześcijańskiego.
Incydent podczas procesji Bożego Ciała w Lublinie
1 czerwca 1564 roku w Lublinie podczas procesji Bożego Ciała lubelski szlachcic, znany działacz reformacyjny i poeta Erazm Otwinowski wyrwał monstrancję z rąk księdza, krzycząc: "Bóg jest w niebie, a więc nie ma go w chlebie, nie ma go w tej puszce". Ośrodek "Brama Grodzka ‐ Teatr NN" (teatrnn.pl) Bracia polscy - dzieje lubelskiego zboru w latach 1560-1570 Następnie monstrancję podeptał i uciekł chroniąc się przed zemstą tłumu w domu protestanta Piotra Suchodolskiego, Tazbir Janusz, "Bluźniercy, którzy uszli karze", Nauka 1/2011, str. 8 później zbiegł z miasta. Sprawcę, jako szlachcica, postawiono przed sądem sejmowym i oskarżono o bluźnierstwo. Skutecznie bronił go Mikołaj Rej, Otwinowski został skazany tylko na zapłatę za zniszczoną monstrancję. Wikipedia Erazm Otwinowski Był wyznawcą kalwinizmu, lecz kilka lat po opisanych wydarzeniach zmienił wyznanie i przystąpił do braci polskich (arian). hrabiatytus.pl Erazm Otwinowski i jego proces. Jak karano profanację hostii w Polsce XVI wieku? Pod koniec życia przeniósł się do Rakowa, tam zmarł w 1614 r.
Miejsce wydarzenia: Lublin
